Ekstrakt z zielonej kawy w leczeniu i profilaktyce otyłości.

Homo sapiens jest w stanie poradzić sobie z rozwiązaniem tysięcy problemów, które mogłyby stanąć na drodze cywilizacyjnego rozwoju, ale przy tej okazji bardzo często pojawiają się koszty, które nierzadko nie mają oddziaływanie długofalowe a ich konsekwencje będą odczuwalne dopiero za kilkanaście lub kilkadziesiąt lat.

Jednym z wyzwań, którym ludzkość musi stawić czoła jak najszybciej jest rosnąca epidemia nadwagi i otyłości.

Według danych opublikowanych na stronach WHO ilość osób otyłych uległa podwojeniu od 1980 roku. Szacuje się, że w 2008 roku naszą planetę zamieszkiwało niemal 1,4 miliarda osób otyłych. Sytuacja wydaje się być poważna, skoro wspomniana organizacja wciągnęła otyłość i nadwagę w poczet tzw. chorób cywilizacyjnych, czyli takich, które są konsekwencją postępu cywilizacyjnego.

Otyłość – co to takiego?

Wiele osób borykających się z nadwagą lub otyłością zdaje się bagatelizować odkładający się w formie tkanki tłuszczowej problem. W licznych ankietach przeprowadzanych z udziałem osób otyłych nie pojawiają się sygnały, które wskazywałyby, że choroba jest jakimkolwiek problemem. Tymczasem definicja otyłości opracowana przez dietetyków oraz organizacje odpowiedzialne za zwalczanie tej groźnej przypadłości poparta konkretnymi przedziałami określonymi przez wartość współczynnika BMI nie pozostawia żadnych złudzeń. Poniżej prezentujemy wartości BMI dla osób dorosłych i o przeciętnych warunkach umięśnienia wskaźnik BMI dobrze odzwierciedla zawartości tkanki tłuszczowej w organizmie.

Jak obliczyć wartość współczynnika BMI wzór matematyczny

BMI = masa/ wzrost2

Wartość prawidłowa 19-25

Nadwaga 25-30 kg/cm2

Otyłość >30 kg/cm2

Skrajna otyłość >40 kg/cm2

Oczywiście minęlibyśmy się z rzeczywistością, gdybyśmy zalecali wyłącznie „domową” metodę oceny stopnia otyłości z zastosowaniem prostego wzoru przytoczonego powyżej. Metoda polegająca na określeniu wartości współczynnika BMI nie jest pozbawiona wad, ponieważ nie umożliwia określenia beztłuszczowej masy ciała, wartość współczynnika BMI nie koreluje bowiem w poszczególnych przypadkach z ilością tłuszczu zgromadzonego w organizmie, a jest to jeden z parametrów pozwalających określić faktyczny poziom otyłości. Dlatego warto w przypadku podejrzenia otyłości przeprowadzić dodatkowe badania, które pozwolą precyzyjnie określić ilość tłuszczu w organizmie oraz jego rozmieszczenie, co możliwe jest po przeprowadzeniu następujących badań:

- pomiar fałdów skórno-tłuszczowych

- bioimpedancja elektryczna (BIA)

- absorpcjometria rentgenowska (DEXA)

- tomografia komputerowa

- rezonans magnetyczny

Jak zatem widać otyłość jest schorzeniem, które należy traktować w sposób poważny a wszelkie objawy, które mogą mieć swoje źródła w otyłości nie powinny być bagatelizowane.

W jaki sposób rozwija się otyłość?

We wstępie do niniejszego artykułu zaznaczyliśmy, że otyłość uważana jest za chorobę cywilizacyjną, której konsekwencje będą odczuwalne dopiero przez kolejne pokolenia. Żeby skutecznie zwalczać otyłość należy poznać czynniki, które są odpowiedzialne za rozwój choroby.

Przyczyny powstawania otyłości:

1. Przekarmienie – jest najczęstszą przyczyną powstawania otyłości i nadwagi. Sytuacja taka zachodzi zazwyczaj wtedy, gdy do organizmu dostarczana jest zbyt duża ilość treści energetycznych w stosunku do zapotrzebowania, co powoduje dodatni bilans energetyczny i prowadzi do wzrostu masy ciała. Osoby, u których źródłem otyłości jest przekarmienie charakteryzuje także stosunkowo niska aktywność fizyczna i siedzący tryb życia (praca przed komputerem)

1. Czynniki genetyczne – u wielu osób ze zdiagnozowaną otyłością rozwój choroby związany jest z czynnikami genetycznymi, na które dotychczas nie znaleziono skutecznego remedium. W badaniach klinicznych wykazano, że nawet pojedyncza mutacja może być źródłem nadwagi lub otyłości olbrzymiej. Mutacje dotyczą zazwyczaj genów odpowiedzialnych za regulację pobierania energii z pożywienia, poziomu podstawowej przemiany materii lub dojrzewaniem komórek tkanki tłuszczowej. Zdarza się także, że mutacja prowadzi do rozwoju zespołów chorobowych, takich jak zespół Prasera-Williego, zespołu Laurence’a-Moona-Biedla, zespołu Cohena oraz zespołu Carpentera.

1. Czynniki biologiczne – uszkodzenia podwzgórza i jąder brzuszno-przyśrodkowych podwzgórza mogą stać się źródłem otyłości, co spowodowane jest zaburzeniami związanymi z zaburzeniami układu autonomicznego oraz nadmiernego spożywania pokarmu. Badania naukowe wykazały, że mózgi osób otyłych charakteryzują się, podobnie jak mózgi osób uzależnionych, mniejszym zagęszczeniem receptorów dopaminowych typu 2.

1. Czynniki farmakologiczne – przyjmowanie niektórych leków może prowadzić do wystąpienia swoistej reakcji organizmu, co skutkuje zwiększeniem masy ciała prowadzącym do otyłości. Wśród leków o potwierdzonym związku z rozwojem otyłości znajdują się antydepresanty, leki neuroleptyczne, przeciwpadaczkowe i wiele innych.

1. Czynniki środowiskowe – brak dostatecznej porcji codziennego ruchu i niska aktywność fizyczna, jako czynniki będące konsekwencją rozwoju technologicznego są jednym z głównych czynników prowadzących do rozwoju otyłości i nadwagi. Sytuację pogarsza dodatkowo nieodpowiednio zbilansowana dieta obfitująca w konserwanty, tłuszcze i sól.

1. Czynniki psychologiczne – wpływu czynników psychologicznych nie sposób pominąć w naszym zestawieniu. Zaburzenia snu, stres oraz inne czynniki będące konsekwencją wzrostu tempa życia mogą prowadzić do powstawania nadwagi a w dalszej kolejności otyłości, która jest odpowiedzią organizmu na sytuacje stresujące lub nietypowe – tzw. zajadanie problemów.

Oczywiści listę czynników można by było wydłużać w nieskończoność i najprawdopodobniej lista i tak nie zostałaby definitywnie zamknięta. Przytoczone powyżej czynniki prowadzące do rozwoju otyłości stanowią jedynie kanwę niniejszego artykułu, ponieważ najważniejszą częścią artykułu jest charakterystyka produktu, który według tysięcy ludzi na świecie jest najlepszą bronią w walce z otyłością, czyli ekstraktu z zielonej kawy.

Zielona Kawa – właściwości ogólne

a) Lecznicze zastosowanie kawy w ujęciu historycznym.

Pierwsze pisane wzmianki o stosowaniu kawy jak środka leczniczego pochodzą z XI wieku. Przepisywany przez islamskiego lekarza Rhasesa (ur. 865, zm. 925) lek z ekstraktu z zielonej kawy był wówczas niezastąpiony w walce z dolegliwościami żołądkowymi.

Świat zachodni odkrył właściwości kawy dopiero w XVI wieku. Zaczęto wówczas przyrządzać napar z ziaren kawy poddanych uprzednio procesowi palenia. Napar taki wykorzystywany był podobnie jak dziś jako środek stymulujący ośrodkowy układ nerwowy. W XIX wieku picie kawy stało się nie tylko przyjemnym rytuałem, ale niewiele brakło, by napar ten stał się „zagrożeniem” dla przemysłu spirytusowego.

Dziś znajdująca się w kawie kofeina oraz inne związki pochodne są wymieniane w podręcznikach farmakologii jako środki pobudzające ośrodkowy układ nerwowy oraz moczopędne. W ostatnich latach powrócono także do badań nad właściwościami znajdującymi się w ekstrakcie z zielonej kawy, ponieważ wykazano, że związki w niej występujące, mogą odgrywać poważną rolę w walce z otyłością i nadwagą. Wysoka temperatura niezbędna w procesie palenia kawy prowadzi do rozpadu znajdującego się w ekstrakcie z zielonej kawy kwasu chlorogenowego, który jest obecnie składnikiem wielu tabletek na odchudzanie.

b) Właściwości antyoksydacyjne ekstraktu z zielonej kawy

Badania nad wpływem ekstraktu z zielonej kawy przeprowadzone we Włoszech wykazuje, że zawarte w nie prażonych ziarnach związki mają bardzo silny charakter antyoksydacyjny i wspomagają organizm w walce z wszechobecnymi wolnymi rodnikami. Wprawdzie badania były przeprowadzone na niewielkiej liczbie próbek, ale są one kontynuowane i w niedługim czasie powinny zostać opublikowane kolejne doniesienia na ten temat w specjalistycznej prasie.

c) Zielona kawa jako składnik wspomagający funkcjonowanie wątroby

Zawarty w ekstrakcie z zielonej kawy aldehyd octowy jest związkiem o działaniu wspomagającym funkcjonowanie wątroby oraz chroniący przed rozwojem marskości tego organu. Badania potwierdziły odwrotną zależność między spożyciem ekstraktu z zielonej kawy a rozwojem marskości wątroby.

d) Ekstrakt z zielonej kawy w walce z miażdżycą

Niski poziom lipoprotein o dużej gęstości (HDL) jest bardzo często związane ze wzrostem ryzyka zachorowania na miażdżycę. Badania prowadzone nad właściwościami ekstraktu z zielonej kawy wykazały, że u osób przyjmujących ekstrakt z zielonej kawy oraz spożywających napar z palonych ziaren kawy poziom cholesterolu całkowitego oraz lipoprotein o wysokiej gęstości (HDL) są znacznie wyższe niż u osób nie spożywających wymienionych związków w ogóle. Ekstrakt z zielonej kawy oraz kawa parzona są wobec tego potencjalnie użyteczne w zapobieganiu rozwojowi miażdżycy.

e) Spożywanie kawy a zapobieganie chorobom odbytnicy

Zielona Kawa – w walce z otyłością

Właściwości ekstraktu z zielonej kawy zostały dość szybko wykorzystane przez koncerny farmaceutyczne zajmujące się produkcją tabletek na odchudzanie i innych suplementów diety wspomagających walkę z otyłością.

Popularność tabletek na odchudzanie zawierających ekstrakt z zielonej kawy nabrała znaczenia po wystąpieniu jednego z najpopularniejszych w Stanach Zjednoczonych lekarza – dr. Oz'a, który w telewizyjnym show stwierdził, że ekstrakt z zielonej kawy, a w zasadzie znajdujący się w nim kwas chlorogenowy, jest wysoce skutecznym związkiem, który może pomóc milionom ludzi na całym świecie.

Oczywiście słowa celebryty nie są dostatecznym powodem, by uznać ekstrakt z zielonej kawy za środek skuteczny, dlatego należało przeprowadzić badania laboratoryjne, które udowodniłyby skuteczność związku.

Na specjalistyczną ekspertyzę nie trzeba było czekać zbyt długo. Zespół pod przewodnictwem doktora Vinsona opracował program badawczy trwający przez 22 tygodnie, w którym wzięło udział 16 ochotników.

Osoby zakwalifikowane do testów od wielu lat zmagały się z otyłością i nawet syntetyczne tabletki na odchudzanie, takie jak Meridia czy Adipex nie pozwalały na osiągniecie zadowalających rezultatów bez efektu jo-jo. W trakcie badania podawano ochotnikom ekstrakt z zielonej kawy w trzech dawkach:

- wysokiej o zawartości 1050 mg ekstraktu z zielonej kawy

- pośredniej o zawartości 700 mg ekstraktu z zielonej kawy

- Placebo bez zawartości jakichkolwiek związków o właściwościach odchudzających

Między przejściami pomiędzy poszczególnymi dawkami stosowano 14 dniową karencję, która była niezbędna, aby nie zafałszować wyników. Wyniki uzyskane po zakończeniu testów wprawiły w zdumienie nie tylko naukowców, ale także świat związany z szeroką pojętą dietetyką. Poniżej prezentujemy wyniki uzyskane przez doktora Vinsona:

 

- średni spadek masy ciała: - 8,04 ± 2,31 kg

- średni spadek współczynnika BMI: -2,92 ± 0,85 kg/m2

- średni spadek stopnia otłuszczenia ciała: -4,44% ± 2,00%

- oraz niewielki spadek częstotliwości akcji serca: -2,56 ± 2,85 uderzeń na minutę

Ważną informacją dla osób otyłych jest to, że uczestnicy testu proszeni byli, aby nie zmieniali dotychczasowych przyzwyczajeń dietetycznych ani stylu życia. Wobec przytoczonych powyżej danych można przypuszczać, że ekstrakt z zielonej kawy jest związkiem, który w dłuższej perspektywie może się okazać nie tylko skutecznym środkiem w walce z otyłością, ale także w kuracjach pomagających w prewencji cukrzycy, miażdżycy i innych chorób będących następstwem otyłości.

Zielona kawa – perspektywy

Perspektywy dotyczące zastosowania ekstraktu z zielonej kawy są wielce obiecujące, ale pojawienie się takiego związku w głównym nurcie produktów na odchudzanie spowodował, że światło dzienne ujrzały także inne niedoceniane dotychczas związki, takie jak ketony malinowe, Garcinia cambogia, Kapsacyina. Należy się spodziewać, że w dłuższej perspektywie na rynku będą się pojawiały nowe związki pozyskiwane z roślin lub ich owoców.

---

Artelis.pl serwis z artykułami do przedruku.